Page 7 - Uygulamalı Teknik Resim
P. 7
161
Şekil. 1 Şekil. 2
BÖLÜM.11 PERSPEKTİF
A - Tanımı ve Sınıflandırılması PERSPEKTİF
Türk Dil Kurumunun sözlülüğünde tarif edildiği şekli
ile; Eşya ve nesnelerin uzaktan görünüşü, nesneleri
bir yüzey üzerine görüldükleri gibi çizme sanatı olarak
tanımlanmaktadır.
Teknik resimde; Perspektif cisimlerin PARALEL MERKEZİ (KONİK)
görüldükleri şekli ile bir düzlem (kağıt yüzeyi) PERSPEKTİF PERSPEKTİF
üzerinde üç boyutlu çizgisel (anlatımlarıdır)
Yıldırım ERTÜRKAN Perspektif cisimleri insan gözünün gördüğü K 1
gösterilmeleridir.
gibi üç boyutlu (hacimsel) olarak algılamamızı
sağlar. Perspektif resimler herzaman üretimi
yapılacak parçaları tam olarak açıklayamaz. AKSONOMETRİK EĞİK
PERSPEKTİF PERSPEKTİF
Bu sebeple üretimde yapım resmi olarak
kullanılmaz. Ancak mesleğe yeni giren veya BİR NOKTALI
teknik resim bilgisi olmayan kişilere üç boyutlu
1:1
anlatım aracı olarak çok kullanılırlar. Örneğin K 2
bazı ürünlerin anlatımında, tasarlanan 1:1 1:1 K 1
binaların iç ve dış (mekanlarının) 30° 30° 30°
Açıklamalı, Uygulamalı TEKNİK RESİM ve güzel sanatlar da perspektif yaygın olarak İZOMETRİK KAVALİYER İKİ NOKTALI
görünüşlerinin çiziminde, mobilya çizimlerinde
uygulanmaktadır.
1:1
1:1
B- Perspektif çeşitleri
1:1
1:1
Perspektif izdüşüm kurallarına göre kâğıt düzlemi 7° 42° 45° K 2
üzerine çizilmiş, üç boyutu da görülen (en, derinlik ve DİMETRİK KABİNET K 3
yükseklik) bir cismin görünüşünü (izdüşümünü) veren
K 1
çizimlerdir.Bundan dolayı aynen izdüşümlerlerde
olduğu gibi perspektif çizimlerinde de cisme bakış 1:1
noktasının yeri (uzaklık ve yükseklik), bu noktadan 1:1 1:1
çıkan ışınların birbirine göre konumuna (paralel veya 1:1
60° 30°
konik gibi) ve ışınların resim düzlemi ile yaptığı açıya 30° 45° ÜÇ NOKTALI
(dik veya eğik) bağlı olarak paralel ve merkezi (konik) KUŞ BAKIŞI (MİLİTER)
TRİMETRİK PLANIMETRİK
perspektif olarak iki çeşit perspektif vardır. Paralel ve
Şema. 1
konik perspektifte kendi arasında Şema. 1'de olduğu
gibi çeşitli şekillerde ayrılırlar. Paralel Perspektif çeşitleri
1. Paralel Perspektif. Bu perspektifde bakış noktası sonsuz uzaklıkta
düşününüldüğünden ışınlar bir birine paralel
2. Merkezi (Konik) Perspektif,
konumdadırlar. Cismin üç yüzeyini görebilmek
1. Paralel Perspektif için cisim resim düzlemine eğik tutulur. Paralel
perspektifde cismin izdüşüm düzlemindeki duruşu
Bir cismin, ışınların cisme sonsuzdan gelip izdüşüm
dışında ışınlar resim düzlemine dik veya eğik
düzlemine paralel olarak aktarılması ile elde edilen
konumda olabilir. Bu duruma göre;
izdüşümüne paralel perspektif denir. Bu izdüşümde
cisim ile izdüşümü aynı boyutta olmaktadır. a) Aksonometrik (Dik) Perspektif,
Paralel perspektif; çoğunlukla makine parçalarının,
b) Eğik Perspektif
benzer biçimdeki küçük boyutlu cisimlerin, inşaat
sektöründeki sistem detaylarının çizilmesinde olarak ikiye ayrılır. (Şema. 1)
kullanılmaktadır.